चिखलदरा हिल स्टेशन: संपूर्ण माहिती : Chikhaldara Hill Station

चिखलदरा हिल स्टेशन: संपूर्ण माहिती : Chikhaldara Hill Station

चिखलदरा हिल स्टेशन: संपूर्ण माहिती : Chikhaldara Hill Station

चिखलदरा हिल स्टेशन: संपूर्ण माहिती: महाराष्ट्राच्या विविधतेत भरलेल्या भूगोलात – सह्याद्री पर्वत रांगांमध्ये – एक लपेटलेले रत्न म्हणजे चिखलदरा हिल स्टेशन. अमरावती जिल्ह्यातील हे सुंदर ठिकाण निसर्गाच्या सौंदर्याने नटलेले आहे आणि ते थंड हवामान, मनमोहक दृश्ये आणि साहसी क्रियाकलापांसाठी ओळखले जाते. पश्चिम घाटांच्या हृदयात वसलेले चिखलदरा हे निवांत सुट्टीसाठी किंवा रोमांचक सहलीसाठी उत्तम पर्याय आहे.

Table of Contents

चिखलदरा – नाव आणि इतिहास (Chikhaldara – Name and History)

चिखलदरा - नाव आणि इतिहास (Chikhaldara - Name and History)

चिखलदरा या नावाचा उगम नेमका कुठून झाला याबद्दल दोन तत्वज्ञान आहेत. काहींच्या मते, “चिखल” म्हणजे “चिकण माती” आणि “दर” म्हणजे “दरी” या शब्दांवरून हे नाव आले आहे. हे सह्याद्रीच्या दऱ्यात असलेल्या चिकण मातीच्या जमिनीचे वर्णन करते. दुसरे मत म्हणजे “चिखल” म्हणजे “बहुतेक” आणि “दर” म्हणजे “वाटा” असा अर्थ होतो. 


हे येथील विविध प्रकारच्या पक्षी आणि प्राण्यांची संख्या दर्शवते.चिखलदराचा इतिहास १३ व्या शतकापर्यंत जातो. या काळात, हे बालाघाट किल्ल्याच्या अधिपत्याखाली होते. १८ व्या शतकात, हे ठिकाण ब्रिटिशांच्या ताब्यात आले आणि ते थंड हवामानामुळे त्यांचे आवडते सुट्टीचे ठिकाण बनले. स्वातंत्र्यानंतर, चिखलदरा हळूहळू पर्यटनासाठी विकसित झाले आणि आता ते महाराष्ट्रातील प्रमुख हिल स्टेशनपैकी एक बनले आहे.


चिखलदरा पाहण्यासारखी ठिकाणे

चिखलदरा निसर्गाच्या अद्भुत सौंदर्याने आणि मनोरंजनाच्या विविध पर्यायांनी भरलेले आहे. येथील काही प्रमुख आकर्षणांचा समावेश आहे:

चिखलदरा देवी पॉइंट: 

चिखलदरा हिल स्टेशनच्या मुकुटमणि असलेला चिखलदरा देवी पॉइंट हा एक मनमोहक पॉइंट आहे जो सह्याद्री पर्वत रांगेच्या भव्यतेचा विहंगम दृश्य देते. समुद्रसपाटीपासून सुमारे 1100 मीटर उंचीवर असलेल्या या ठिकाणाहून निसर्गाच्या नयनरम्य सौंदर्याची एक झलक पाहायला मिळते. 

खालील दरी आणि हिरवगार जंगलांचे विहंगम दृश्य डोळ्यांचे पारणे फेडते. सूर्योदय आणि सूर्यास्त यांचे दृश्य या ठिकाणाहून अविस्मरणीय असतात. क्षितिजाच्या पलीकडे सूर्य चमकताना दरीवर सुनारी किरणे पसरतात, तर सूर्यास्त ही रंगांची एक मैफल असते – आकाश नारंगी, गुलाबी आणि जांभळ्या छटांनी भरलेले असते.

चिखलदरा देवी पॉइंट केवळ दृश्यांसाठीच नाही तर शांततेचा अनुभव घेण्यासाठीही उत्तम ठिकाण आहे. येथे येऊन थंडगार हवेचा आनंद लुटता येतो आणि दैनंदिन जीवनाच्या गडबडीपासून थोडा वेळ विश्रांती घेता येते.

पिकनिकसाठी किंवा निसर्गाच्या सान्निध्यात वेळ घालविण्यासाठी हा एक उत्तम पर्याय आहे. जवळपासूनच असलेले चिखलदरा देवी मंदिर देखील अनेक भाविकांना आकर्षित करते.

चिखलदरा किल्ला: 

चिखलदराच्या मनमोहक निसर्गाच्या सौंदर्याबरोबरच, हे ठिकाण श्रीसमर्थ भगवान श्रीस्वराज्यभूषण देवी मंदिरासाठी प्रसिद्ध असलेल्या १३ व्या शतकातील चिखलदरा किल्ल्याचेही घर आहे. हा भव्य किल्ला सह्याद्रीच्या डोंगरांवर उंचावर उभा आहे आणि या प्रदेशाच्या समृद्ध इतिहासाची साक्ष देतो.

किल्ल्याच्या नेमक्या उत्पत्तीबद्दल ठोस पुरावे नसले तरी, काही इतिहासकारांचे असे मत आहे की, ते यादव राजवंशाच्या (१२ व्या ते १४ व्या शतक) काळात बांधले गेले असावे. नंतरच्या काळात, हा किल्ला बालाघाट किल्ल्याच्या अधिपत्याखाली आला आणि १८ व्या शतकात ब्रिटिशांच्या ताब्यात आला. किल्ल्याच्या आत श्रीस्वराज्यभूषण देवीचे सुंदर मंदिर आहे, जे स्थानिकांसाठी मोठ्या श्रद्धेचे स्थान आहे.

किल्ल्यावर जाण्यासाठी थोडे चढण चढावे लागतात, पण एकदा पोहोचाल्यावर सह्याद्रीच्या पर्वतरांगा आणि खालील असलेल्या चिखलदरा गावाचे विहंगम दृश्य पाहायला मिळते. तसेच किल्ल्याच्या भग्नावशेषातून इतिहासकार किल्ल्याच्या वास्तुशिल्पाचा आणि संरक्षणाचा अभ्यास करतात.

काही लोकांच्या मते, किल्ल्याच्या गुप्त खोल्या आणि बोगद्यांची अजूनही शोध लागलेली नाहीये, ज्यामुळे किल्ल्याचा भूतकाळ अधिक गूढ बनतो.

चिखलदरा धबधबा: 

चिखलदरा हिल स्टेशनजवळील एक नयनरम्य आणि रौद्र रूप दर्शवणारा धबधबा आहे. सह्याद्री पर्वत रांगेतून कोसळणारा हा धबधबा निसर्गाच्या अद्भुत शक्तीचे दर्शन घडवतो. धबधब्याच्या उंचीमुळे आणि खालील खडकाळ भागावर कोसळणाऱ्या पाण्यामुळे येथे एका रौद्र रूपाचा अनुभव येतो. धबधब्याच्या आसपासचे हिरवेगार जंगल आणि शांत वातावरण मन प्रसन्न करते.

चिखलदरा धबधब्यावर जाण्यासाठी तुम्हाला थोडी चढाई करावी लागते. पण एकदा तुम्ही धबधब्याच्या जवळ पोहोचल्यानंतर तुमचे सर्व थकवा दूर होईल. धबधब्याच्या थंडगार पाण्याच्या थेंबांद्वारे तुम्हाला ताजगी अनुभवायला मिळेल.

धबधब्याजवळ तुम्ही बोटिंगचा आनंद घेऊ शकता आणि निसर्गाच्या सौंदर्याचा आनंद घेऊ शकता. धबधब्याच्या आसपास अनेक पक्षी आणि प्राणी आढळतात. चिखलदरा धबधबा हे निसर्गाप्रेमी आणि साहसी पर्यटकांसाठी एक उत्तम ठिकाण आहे. तुम्ही चिखलदराला भेट देत असाल तर नक्कीच चिखलदरा धबधबाला भेट द्या आणि निसर्गाच्या अद्भुत शक्तीचा अनुभव घ्या.

पॅराग्लाइडिंग: 

सह्याद्रीच्या हिरव्यागार डोंगरांवरून हवेत तरंगणे हा एक अविस्मरणीय अनुभव आहे. चिखलदरा हे भारतातील काही ठिकाणांपैकी एक आहे जिथे तुम्ही पॅराग्लाइडिंगचा आनंद घेऊ शकता.

रॉक क्लाइंबिंग: 

आव्हान आवडणाऱ्यांसाठी, चिखलदरा येथे रॉक क्लाइंबिंगची सोय आहे. अनुभवी प्रशिक्षकांच्या मार्गदर्शनाखाली तुम्ही डोंगरांचे थोडे आव्हानकारक मार्ग चढू शकता.

रॅपेलिंग: 

डोंगराच्या उभ्या भागावरून खाली उतरण्याचा रोमांच अनुभवण्यासाठी रॅपेलिंग हा उत्तम पर्याय आहे.

बोटिंग: 

मोहपाडा धरणावर तुम्ही बोटिंगचा आनंद घेऊ शकता आणि निसर्गाच्या शांततेचा अनुभव घेऊ शकता.

ट्रेकिंग:

चिखलदराच्या आसपास अनेक ट्रेकिंग मार्ग आहेत जे तुम्हाला निसर्गाच्या जवळ जाण्याची संधी देतात. जंगलातून जाणारे सोपे मार्ग ते आव्हानकारक डोंगर चढाईपर्यंत, तुमच्या आवडी आणि क्षमतेनुसार तुम्ही मार्ग निवडू शकता.

चिखलदरा वन्यजीव अभयारण्य

चिखलदरा वन्यजीव अभयारण्य हे महाराष्ट्रातील अमरावती जिल्ह्यात वसलेले एक रम्य आणि विविधतापूर्ण अभयारण्य आहे. हे अभयारण्य सह्याद्री पर्वत रांगेमध्ये पसरलेले आहे आणि 585.17 चौरस किलोमीटर क्षेत्र व्यापते. हे अभयारण्य समृद्ध जैवविविधतेसाठी प्रसिद्ध आहे.

येथे विविध प्रकारचे प्राणी, पक्षी आणि वनस्पती आढळतात. वाघ, बिबट्या, हत्ती, गवा, सांबर, चितळ, रानडुक्कर, माकड आणि अनेक लहान प्राणी या अभयारण्यात वास करतात.

अभयारण्यात सुमारे 300 पक्षी प्रजातींची नोंद आहे. त्यात दुर्मिळ आणि संरक्षित पक्षी जसे की धनेश, धनेश, काळा धनेश, हरियल, टिटवी आणि धनेश यांचा समावेश आहे. चिखलदरा वन्यजीव अभयारण्यात अनेक प्रकारची वनस्पती देखील आढळतात. सदाहरित, पानझडी आणि मिश्र जंगले या अभयारण्यात आढळतात.

पर्यटकांसाठी चिखलदरा वन्यजीव अभयारण्य अनेक सुविधा पुरवते. अभयारण्यात सफारी, बोटिंग आणि ट्रेकिंगची व्यवस्था आहे. पर्यटक निसर्गाच्या सौंदर्याचा आनंद घेण्यासाठी आणि विविध प्राणी आणि पक्ष्यांचे निरीक्षण करण्यासाठी या सुविधांचा लाभ घेऊ शकतात.

चिखलदरा – खाद्य आणि राहण्याची व्यवस्था

चिखलदरामध्ये विविध प्रकारच्या बजेटमध्ये राहण्याची व्यवस्था उपलब्ध आहे. बजेट हॉटेल्सपासून लक्झरी रिसॉर्ट्सपर्यंत तुम्हाला तुमच्या आवडीची जागा निश्चितच सापडेल. स्थानिक बाजारपेठांमध्ये तुम्ही मसालेदार मराठी पदार्थ आणि ताज्या फळांपासून स्वादिष्ट स्नॅक्सचा आस्वाद घेऊ शकता. काही हॉटेल्स आणि रिसॉर्ट्समध्ये देखील उत्तम दर्जाचे रेस्टॉरंट आहेत.

चिखलदरा – कसे पोहोचायचे 

हवाई मार्ग: जवळचे विमानतळ अमरावती विमानतळ (70 किलोमीटर) आहे. विमानतळावरून तुम्ही टॅक्सी किंवा कॅब बुक करून चिखलदरा गाठू शकता.

रेल्वे मार्ग: जवळचे रेल्वे स्थानक अचलपूर (60 किलोमीटर) आहे. रेल्वे स्थानकावरून तुम्ही टॅक्सी किंवा बस बुक करून चिखलदरा गाठू शकता.
रस्ता मार्ग: अमरावती, अकोला आणि नागपूर या प्रमुख शहरांपासून चिखलदरासाठी नियमित बस सेवा उपलब्ध आहे. तुमच्या स्वतःच्या वाहनाने देखील तुम्ही येथे सहज पोहोचू शकता.

चिखलदरा – FAQ’s (Frequently Asked Questions)

प्र. चिखलदरा का प्रसिद्ध आहे?

उत्तम हवामान: चिखलदरा थंड आणि सुखद हवामानासाठी प्रसिद्ध आहे. उन्हाळ्यात उष्णतेपासून सुटका मिळवण्यासाठी हे एक उत्तम ठिकाण आहे.


चिखलदरा – निष्कर्ष (Conclusion)

चिखलदरा हे सह्याद्रीच्या हृदयात वसलेले एक रमणीय हिल स्टेशन आहे जे शांतता, रोमांच आणि निसर्गाच्या सौंदर्याची परिपूर्ण मिश्रण देते. थंड हवामान, मनमोहक दृश्य, रोमांचक साहसी क्रियाकलाप आणि स्वादिष्ट स्थानिक खाद्यपदार्थ – 

चिखलदरा हे सर्व कुटुंबासह सुट्टीसाठी किंवा रोमांचक सहलीसाठी उत्तम पर्याय आहे. म्हणून, तुमच्या पुढच्या सुट्टीसाठी थोडे निसर्ग आणि रोमांच शोधाचा विचार करत असाल तर चिखलदरा तुमच्यासाठी एक आदर्श ठिकाण आहे!

Leave a Comment

Top 10 Beaches in the World 9 Shocking Facts About Phil Donahue You Never Knew! 10 Best Alternatives to Libgen Mirzapur 3 का बजट सुन उड़ जाएंगे होश Denise Austin Fitness Tips for Women Over 50