आज आपण बघणार आहोत अमरावती जिल्ह्यातील अभयारण्ये: अमरावती जिल्हा, महाराष्ट्राच्या पूर्व भागात वसलेले, विविध प्रकारच्या वनस्पती आणि प्राणी जीवन असलेल्या अनेक अभयारण्यांसाठी प्रसिद्ध शहर आहे. मेलघाट, नागझिरा, चिखलदरा आणि अश्या अनेक अभयारण्यांमध्ये घनदाट जंगले, विशाल तलाव आणि उंच डोंगर यांचा समावेश आहे, जे विविध प्रकारच्या प्राण्यांसाठी प्रसिद्ध आहे.
पुढे बघूया अमरावती जिल्ह्यातील अभयारण्ये
या लेखात, आपण अमरावती जिल्ह्यातील काही प्रमुख अभयारण्यांवर आणि त्यांच्या वैशिष्ट्यांवर थोडक्यात नजर टाकूया.
मेळघाट व्याघ्र अभयारण्य
मेळघाट व्याघ्र अभयारण्य, भारतातील सर्वात मोठ्या व्याघ्र अभयारण्यांपैकी एक आहे आणि महाराष्ट्रातील अमरावती जिल्ह्यात वसलेले आहे. 1985 मध्ये राष्ट्रीय उद्यान म्हणून घोषित केलेले, हे अभयारण्य 1677 चौरस किलोमीटर क्षेत्र व्यापते आणि विविध प्रकारच्या वनस्पती आणि प्राणी जीवन असलेले घनदाट जंगल आहे.
वैशिष्ट्ये:
व्याघ्र: मेळघाट हे बंगाल वाघांसाठी प्रसिद्ध आहे आणि 70 हून अधिक वाघ या अभयारण्यात राहतात.
इतर प्राणी: या अभयारण्यात अनेक दुर्मिळ आणि धोकादायक प्राणी आढळतात, ज्यात बिबट्या, रानडुक्कर, चित्ते, आणि काळवीट यांचा समावेश आहे.
पक्षी: मेळघाट हे विविध प्रकारच्या पक्ष्यांसाठीही प्रसिद्ध आहे, ज्यात धनेश, हरियल आणि मोर यांचा समावेश आहे.
नैसर्गिक सौंदर्य: हे अभयारण्य धबधबे, तलाव आणि डोंगरांसारख्या नैसर्गिक सौंदर्याने नटलेले आहे.
पर्यटन:
ट्रेकिंग: अनेक ट्रेकिंग मार्ग उपलब्ध आहेत, ज्याद्वारे तुम्ही डोंगराळ प्रदेशाचा आनंद घेऊ शकता आणि नयनरम्य दृश्ये अनुभवू शकता.
बोटिंग: काही नद्यांमध्ये बोटिंगची सुविधा उपलब्ध आहे, ज्याद्वारे तुम्ही जंगलाचे नैसर्गिक सौंदर्य अनुभवू शकता.
पक्षी निरीक्षण: मेळघाट हे विविध प्रकारच्या पक्ष्यांसाठी प्रसिद्ध आहे. पक्षी निरीक्षणाची आवड असणाऱ्यांसाठी हे अभयारण्य उत्तम ठिकाण आहे.
अभयारण्याला भेट देण्यासाठीचा सर्वोत्तम वेळ:
मेळघाट व्याघ्र अभयारण्याला भेट देण्यासाठीचा सर्वोत्तम वेळ ऑक्टोबर ते फेब्रुवारी दरम्यान असतो. या काळात हवामान सुखद असते आणि प्राणी पाहण्याची उत्तम संधी असते.
अभयारण्याला भेट देण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे:
परवानगी: अभयारण्याला भेट देण्यासाठी वन विभागाकडून परवानगी घेणे आवश्यक आहे.
ओळखपत्र: आपल्यासोबत वैध ओळखपत्र (आधार कार्ड, पॅन कार्ड वगैरे) असणे आवश्यक आहे.
मेळघाट व्याघ्र अभयारण्य हे भारतातील सर्वात सुंदर आणि .वैशिष्ट्यपूर्ण अभयारण्यांपैकी एक आहे. येथे तुम्ही विविध प्रकारच्या प्राण्यांना पाहू शकता, तसेच नैसर्गिक सौंदर्याचा आनंद घेऊ शकता. जर तुम्ही निसर्गाच्या सान्निध्यात वेळ घालवण्याची आणि वन्यजीवांचा अनुभव घेण्याची इच्छा ठेवत असाल तर मेळघाट व्याघ्र अभयारण्य तुमच्यासाठी एक उत्तम पर्याय आहे.
स्थान: महाराष्ट्र राज्यातील अमरावती जिल्ह्यात
स्थापना: इ.स. १९८५
क्षेत्रफळ: १४६६.४० चौरस किलोमीटर
वैशिष्ट्ये:वनस्पती: सदाहरित, पानझडी, आणि कोरड्या पानझडी जंगले
वन्यजीव: वाघ, बिबट्या, रानडुक्कर, चिंतामणी, सांबर, चितळ, गवा, भेकर, रानकोंबडा, हत्ती (अतिथी)
पक्षी: मोर, धनेश, तितर, पाणकोळी, कावळा, घुबड, बुलबुल
इतर: अनेक प्रकारची फुलझाडे, सरपटणारे प्राणी, आणि उभयचर प्राणी
पर्यटन: सफारी: जीप सफारी आणि हत्ती सफारी उपलब्ध आहेत.
ट्रेकिंग: अभयारण्यात अनेक ट्रेकिंग मार्ग आहेत.
पक्षी निरीक्षण: अनेक प्रकारचे पक्षी पाहण्यासाठी उत्तम ठिकाण.
कॅम्पिंग: अभयारण्यात अनेक कॅम्पिंग साइट्स आहेत.
उपयुक्त माहिती: प्रवेश शुल्क: प्रौढांसाठी ₹३० आणि मुलांसाठी ₹१५
सफारी शुल्क: जीप सफारीसाठी ₹५०० आणि हत्ती सफारीसाठी ₹१०००
उघडण्याची वेळ: सकाळी ६ ते संध्याकाळी ६
बंद दिवस: मंगळवार
अधिक माहितीसाठी: वेबसाइट: https://mahaforest.gov.in/
फोन: ०७२१-२६६२०९०
टीप: वन अभयारण्याला भेट देण्यापूर्वी, नियमांचे पालन करा आणि पर्यावरणाचे रक्षण करा.
अभयारण्यात प्लास्टिकचा वापर बंदी आहे. प्राण्यांना खाऊ घालणे आणि त्यांना त्रास देणे टाळा. आपल्यासोबत पुरेसे पाणी आणि खाऊ घ्या. योग्य कपडे आणि शूज घाला. मला आशा आहे की ही माहिती आपल्याला उपयुक्त ठरेल.
अभयारण्यांमध्ये करण्याजोग्या गोष्टी:
वाइल्ड लाइफ सफारी: अनेक अभयारण्यांमध्ये जीप सफारीची सोय उपलब्ध असते, ज्याच्या सहाय्याने आपण जंगलाचा प्रदेश फिरू शकता आणि विविध प्राणी पाहू शकता.
पक्षी निरीक्षण: अमरावती जिल्ह्यातील अभयारण्ये विविध प्रकारच्या पक्ष्यांसाठी प्रसिद्ध आहेत. पक्षी निरीक्षणाची आवड असणाऱ्यांसाठी ही अभयारण्ये उत्तम ठिकाणं आहेत.
ट्रेकिंग: काही अभयारण्यांमध्ये डोंगराळ प्रदेश असतो, जिथे आपण ट्रेकिंगचा आनंद घेऊ शकता.
नैसर्गिक सौंदर्य: अमरावती जिल्ह्यातील अभयारण्ये नयनरम्य निसर्गसौंदर्याने भरलेली आहेत. येथे आपण धबधबे, तलाव आणि डोंगरांचं सौंदर्य अनुभवू शकता.
निष्कर्ष:
अमरावती जिल्हा, निसर्ग सौंदर्याने नटलेला प्रदेश आहे आणि विविध प्राणी आणि वनस्पतींचे घर आहे. अमरावती जिल्ह्यातील अभयारण्ये, वन्यजीवनाचा अनुभव घेण्यासाठी आणि निसर्गाच्या सान्निध्यात वेळ घालवण्यासाठी उत्तम ठिकाणं आहेत.
या अभयारण्यांना भेट देताना काळजी आणि जबाबदारी आवश्यक आहे. प्रदूषण टाळण्यासाठी प्लास्टिकचा वापर टाळा आणि वन्यजीवांना त्रास देऊ नये. अभयारण्यांमधील नियमांचं पालन करून आपण निसर्गाचा आणि वन्यजीवांचा आनंद घेऊ शकता.